Akut Romatizmal Ateş, Akut romatizmal ateş genellikle eklemleri ve kalbi, daha az sıklıkla merkezi sinir sistemi, deri ve deri altı dokusunu tutan ve sistemik olan bir hastalıktır. Dünyanın her tarafında gözüken bu hastalık özellikle az gelişmiş ve gelişmekte bulunan ülkelerde çocukluk dönemindeki edinsel kalp hastalığının en çok sebei olarak insan sağlığını tehdit etmektedir.
Rheumatism, Rheuma, Bouillaud's, Disease, Poliarthritis, Subacuta, Rheumatismus, Poliarthritis, Acuta, Poliarthritis, Rheumatica, Acuta, Rheumatismus, İnfectiosus, Rheumatismus, Cerus, Morbus, Rheumaticus, Spesificus şeklindeki birçok adla anılmıştır.
Epidemiyoloji, ara bütün dünyada gözükürken sıklığı ülkelere göre değişiklik gösterir. Hayat standartının yüksek olduğu gelişmiş olan ülkelerde insidans, okul dönemi çocuklarında 0,5/100.000'e kadar düşmüştür. Gelişmekte bulunan ülkelerde ise insidans gelişmiş olan ülkelerin 1900'lü senelerdeki değerinde, 50-100/100000 ve üstündedir. Ülkemizde kesin rakam bilinmemekle beraber yapılan bölgesel olan çalışmalarda insidans 100.000'de 50-100 arasında tespit edilmiştir. Romatizmal kalp hastalıkları prevelansı ise okul dönemindeki çocuklarda 10/1000'den çoktur.
Aranın kış ve bahar mevsiminde daha çok gözükmesi, bu mevsimlerde yükselmiş olan streptokok enfeksiyonu insidansı ile açıklanmaktadır. Düşük sosyoekonomik düzey, buna bağlı olarak kalabalık ortamlar ve yetersiz barınma şartları ara için en önemli olan olasılık faktörleridir.
Patogenez, aranın patogenezinde faktörlerin rol oynadığı varsayılmaktadır. Duyarlı konak, ara bazı insanlarda daha çok gözükür. Konu ile ilgili farklı çalışmalar yapılmış ve hla antijenlerine sahip olan bireylerde daha yüksek miktarda gözüktüğü bildirilmiştir. Ülkemizde ara, hla, A10, hla, DRw11 bulunanlarda daha yüksek miktarda tespit edilmiştir.
Etken, A grubu b hemolitik streptokokların romatojenik suşlarının meydana getirdiği üst solunum yolu enfeksiyon neticesinde oluştuğu bilinmektedir. M serotipinden M3, 5, 6, 14, 18, 19, 24 bunlardan birkaçıdır, en yaygın olanı ise M5 serotipidir. Doku ve organ hasarı, ara oluşma mekanizması ile ilgili en fazla kabul edilen teori otoimmünitedir. Streptokoklara bağlı bir şekilde oluşan üst solunum yolu enfeksiyonunu takip ederek, insan dokularına moleküler benzerlik gösteren streptokok yıkım ürünlerine karşı meydana gelen immün cevabın (Antikor çapraz reaksiyonları ve hücresel immünite) uygunsuz bir biçimde vücudun kendi dokularını tutması neticesinde ara geliştiği varsayılmaktadır.
Hücre duvarı 3 yapısal elemandan meydana gelir. Temel olan eleman peptidoglikandır ve deneysel olarak artrit ve nodüler reaksiyona sebep olurlar. Polisakkarid ile kalp kapak dokusunda yer alan glikoprotein arasında antijenik benzerlik bulunmaktadır. Üçüncü eleman M, R ve T proteinleridir. M proteinleri ile myokardın sarkolemması arasında antijenik benzerlik bulunmaktadır. Streptokok protoplast membranı ile subtalamik ve kaudat nukleuslar arasında moleküler benzerlik bulunmaktadır. Aranın sistemik organ tutulumu, bu immünolojik benzerlikler vasıtasıyla açıklanmaktadır.
Patoloji, ara bağ dokusunda ve özellikle küçük kan damarlarının etrafında gözüken iki patolojik lezyon ile karekterizedir. Eksüdatif dejeneratif faz, bu faz 2 ve 3hafta kadar devam eder. İltihabi hücre infiltrasyonuile karakterizedir ve antienflamatuvar tedaviye iyi bir şekilde netice verir. Proliferatif faz, tipik lezyon Aschoff nodülleridir. Aylar ve seneler sürebilir. Antiinflamatuar ilaçlara yanıt vermez. Klinik olan bulgular. Aranın belirti ve semptomları büyük farklılıklar gösterir. 5 ve 15 yaşları arasında fazladır. Çoğunlukla cinsiyet ayrımı bulunmamaktadır fakat kore kızlarda daha fazladır. A grubu streptokokları ile meydana gelen üst solunum yolu enfeksiyonundan yaklaşık 3 hafta neticesinde meydana gelir.
Ara teşhisi klinik ile konur. Kesin teşhis koyduran klinik ya da laboratuvar bulguları bulunmamaktadır. Bazı klinik bulgular teşhis de oldukça önemlidir ve majör bulgular şeklinde isimlendirilir. Teşhise yardımcı diğer bulgu ve semptomlar ise minör bulgular şeklinde isimlendirilir. Majör bulgular, Poliartrit, en fazla gözüken bulgudur. Büyük olan çocuklarda daha fazla, 5 yaş altında azdır. Daha fazla büyük eklemleri tutar. İki ya da daha çok eklem tutulur ve gezici karakterdedir. Tipik artrit bulguları bulunmaktadır ve teşhis için gereklidir. Her eklemde yer alan artrit bir haftadan kısa devam eder. Salisilatlara oldukça iyi yanıt verir, uygun olan dozda salisilat tedavisi altında 48 saatten daha uzun devam eden artritlerde başka bir teşhise yönelmelidir. 2 ve 4 haftada kendi kendine düzelir.
