Akut Otitis Media

Akut otitis media, Otitis media iç kulak ve dış kulak arasındaki kulak kısmına olan orta kulağın inflamasyonu veya enfeksiyonu anlamında kullanılmaktadır. Orta kulak iltihabı üç haftadan kısa sürdüğünde akut, üç hafta ile üç ay arasında sürdüğünde“subakut” ve üç aydan fazla sürdüğünde kronik olarak tanımlanır. Orta kulak iltihabı en sık 2 ile 6 yaş arası çocuklarda görülmektedir. Akut otitis media veya "AOM", akut orta kulak iltihabı anlamında kullanılmaktadır. Mirenjit sözcüğü de kulak zarı iltihabı anlamındadır ve bazen de AOM yerine kullanılmaktadır.

Akut otitis media: Akut orta kulak iltihabı, kulak zarındaki enfeksiyonun yanında, zarın arkasında iltihap birikmeye başladıkça belirti ve bulgular da meydana gelmeye başlar. Bunlar; işitme kaybı, ateş ve halsizlik gibi enfeksiyon belirtileri ve kulakta basınç hissi şeklinde görülürler.

İltihabın kulak zarını dışarıya doğru patlatarak çıktığı durumlarda, ağrı ve basınç hissi iltihabi akıntının kulak kanalı içerisine boşalmasıyla ortadan kaybolabilir. Sağlıklı bir bireyde, akut otitis media basit bir hal gibi görülebilir ve kulak zarı delinse bile; su kaçırılmadığında ve uygun biçimde tedavi edildiğinde iyileşir. Uygun tedavi edilmeyen ve dikkat alınmayan olgularda, kulak zarı delik kalarak kronik orta kulak iltihabına dönüşebilir. Bu hastalık kötü östaki tüpü fonksiyonunu olan bireylerde çok daha yaygındır.

Sebepleri: Orta kulak iltihabına viral, bakteriyel veya mantar patojenleri sebep olabilir. En sık görüleni Streptococcus pneumoniae bakteriyel patojendir. Başta solunum yolları sinsisyal virüsü (RSV) gibi virüsler ve soğuk algınlığına sebep olan diğer virüsler da üst solunum yolu epitel hücrelerinin normal savunma bariyerlerine zarar vererek orta kulak iltihabına sebep olabilir.

Orta kulak iltihabında suçlanan ilk faktör, orta kulağın havalanması ve temizliğinden sorumlu olan östaki tüpünün doğru çalışmamasıdır. Östaki borusu etrafındaki lenfoid dokuların üst solunum yolu enfeksiyonu ya da alerji sebebiyle şişer. Bu durumda östaki borusu kapanır. Orta kulaktaki mevcut hava, yavaş yavaş çevre dokularca emilir. Güçlü bir negatif basınç, orta kulakta bir vakum oluşturur. Vakum sonucunda çevre dokulardaki sıvı, orta kulakta bir noktada birikir. Biriken sıvı enfekte olabilir. Bu şartlarda, kulak zarı arkasında hareketsiz sıvı çoğalması olduğunda bakteriler üreyebilir. Benzer biçimde geniz bölgesinden östaki tüpüne doğru bakteriyel içeriğin geriye doğru kaçması da olasıdır.

Akut otitis media semptomatik tedavisinde, oral ibuprofen ve parasetamol içeren ilaçlar önerilmektedir. Dekonjestanlar ve antihistaminikler, yan etkiler bakımından endişeler bulunması sebebiyle tavsiye edilmemektedir. Bununla beraber alerji atağı ile akut otitis media olması durumunda kullanılabilirler.

Akut otitis mediada antibiyotik tedavisi ile ilgili karşıt görüşler bulunmaktadır. Antibiyotik tedavisinin diğer kulakta enfeksiyon olasılığını düşürebildiği, komplikasyon riskini azalttığı ve iyileşme sürecini kısalttığı savunulurken; antibiyotiklere bağlı ishal, cilt döküntüleri gibi yan etkiler olabileceği, çoğunlukla antibiyotiksiz de iyileşme olabileceği savunulmaktadır. Ülkemizde ayaktan tedavi edilen bu hastaların yakın takibi ve günlük takibi kolay olmadığından, iyileşme sürelerini ve komplikasyon olasılığını azalttığı düşünülen antibiyotikler, tedavide kullanılmaktadır. Ağızdan antibiyotik tedavisinin yanında, direk kulak yoluna uygulanan antibiyotikli kulak damlaları da kullanılmaktadır.